Ga naar de inhoud

WAAROM PAST HET NK MAASHEGGENVLECHTEN BIJ HET VERDAG VAN FARO?

Het maasheggenvlechten. Een oude traditie in ere hersteld.

In het artikel ‘Het verdrag van Faro ‘ lees je precies wat dit verdrag inhoud. Een duidelijk voorbeeld zijn de maasheggen die worden gebruikt als afscheiding van stukken land.

Tegenwoordig vervangen door schrikdraad en prikkeldraad. Maar door het NK Maasheggenvlechten blijft de kennis van de techniek over het maasheggenvlechten bewaard


Het NK Maasheggenvlechten

Elke tweede zondag in maart organiseert Marius Grutters met de Stichting Landschapsbeheer Boxmeer het Nederlands Kampioenschap Maasheggenvlechten.

Een evenement waar duizenden mensen uit de regio op af komen. Met het NK Maasheggenvlechten blijft de kennis bewaart over het heggenvlechten.


Wat is heggenvlechten precies?

Heggenvlechten is een ambacht waarbij heggen volgens een bepaalde techniek in elkaar worden gevlochten, zodat ze een natuurlijke afscheidingswal vormen en het vee tegenhouden.

Het ambacht bestaat al eeuwen. Zo zijn er documenten uit het begin van onze jaartelling waarin heggenvlechten ter sprake komt. We vinden deze vooral terug in de hoger gelegen delen van ons land.

Dit omdat het water te laag staat om sloten als afscheiding te gebruiken. In de afgelopen decennia hebben schrikdraad en prikkeldraad veel van dit soort heggen vervangen.

Eind vorige eeuw was het heggenvlechten bijna verdwenen, maar inmiddels staat het weer volop in de belangstelling.

Dat komt mede doordat landschapsbeheerders opriepen om nieuwe houtwallen en heggen aan te leggen als leefgebied voor de met uitsterven bedreigde das. Begin deze eeuw werden daarom Engelse heggenvlechters naar Nederland gehaald om vlechtdemonstraties te geven.

In navolging van deze eerste initiatieven van onder meer de
Stichting Heg en Landschap en IVN de Maasvallei te Boxmeer, leeft het ambacht op.

Inmiddels is het heggenvlechten zelfs erkend als immaterieel UNESCO-werelderfgoed.


Hoe is het ambacht van het Maasheggenvlechten weer opgepakt?

De opa van Marius Grutters was hechtenvlechter in de Maasheggen. Dat bestaat uit verschillende natuurgebieden aan de Maas in Limburg, Noord- Brabant en Gelderland.

“Mijn opa had een boerderij die te klein was om van te leven en ging in de winters heggenvlechten bij andere boeren, zo vertelde mijn moeder mij.

” Toen Grutters er zo’n twintig jaar geleden achter kwam dat er in de Maasheggen nieuwe heggen werden aangelegd met de Engelse vlechtwijze, kwam hij in actie. “Ik vond dat cultuurhistorisch niet verantwoord.”

Elke streek kende vroeger zijn eigen techniek van heggenvlechten. De stijl wordt mede bepaald door het soort struiken, het soort vee en de omstandigheden.

Het is in de uiterwaarden van de Maas belangrijk dat het vlechtwerk bestand is tegen de enorme kracht van het rivierwater tijdens overstromingen.

De Engelse vlechtmethode is volgens Grutters minder duurzaam omdat daarbij ook dode materialen van elders worden gehaald en met de heg worden vervlochten. De heg houdt daardoor ook minder lang stand.

“Heggenvlechten is letterlijk en figuurlijk vervlochten met de streek en het verbindt natuur- en cultuurhistorie met elkaar.

Daarom ben ik toen onderzoek gaan doen naar de gebiedseigen vlechtwijze in de Maasheggen.”


Waarom past het NK Maasheggenvlechten bij het Verdrag van Faro?

Waarom past het NK Maasheggenvlechten bij het Verdrag van Faro? Het Verdrag van Faro benadrukt dat iedereen het recht heeft om te helpen bij onderzoek naar en bescherming, bewaring en presentatie van cultureel erfgoed. Dat gebeurt ook met deze bijzondere wedstrijd.

Het verdrag benadrukt daarnaast de verbindende waarde van erfgoed en ook dat zien we terug tijdens het NK. De deelnemers komen uit alle lagen van de bevolking en het evenement trekt duizenden bezoekers.


De RCE en het Faro-programma

De RCE volgt projecten en initiatieven als het NK Maasheggenvlechten met veel interesse. Niet alleen omdat dergelijke initiatieven andere projecten kunnen inspireren, maar ook omdat ze een belangrijke bron zijn voor de uitvoering van het Faro-programma.

Met dit programma onderzoekt de RCE de voorwaarden en gevolgen van ratificatie van het Verdrag van Faro. Dit verdrag stelt niet het erfgoed maar de mens centraal en draagt als titel: De Verbindende waarde van erfgoed’.

Participatie staat hierbij centraal. Daarom is het doel van de Rijksdienst dat over tien jaar initiatieven uit de samenleving en participatie een vanzelfsprekend onderdeel van de erfgoedpraktijk zijn.


Nu het verhaal in beeld. Een video over het NK Maasheggenvlechten van het jaar 2020.


Steun Go4animals

Vond je dit artikel de moeite waard? Laat dit blijken door een kleine vrijwillige bijdrage. Alvast bedankt hiervoor.

Bedrag






Als je dit bericht de moeite waard vind om te delen dan kan het dit met de onderstaande links.

Facebook

Twitter

Linkedin


TERUG NAAR DE ONDERWERPEN IN NATUUR EN WETENSCHAP

Gepubliceerd inNATUUR EN WETENSCHAP

Wees de eerste om te reageren

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *